terug
Onderstaand artikel is gepubliceerd in: Algemeen Dagblad, 14-6-2000      

Adidas: Aanval is de beste verdediging

door:
Gerard den Elt

David Husselbee werkte meer dan 15 jaar als ontwikkelingswerker in Afrika en Azië. Sinds anderhalf jaar zet hij zich namens Adidas in voor de strijd tégen kinderarbeid en vóór betere werkomstandigheden.

Het bericht haalde de kolommen van het Britse boulevardblad Sunday Mirror. De Silverstream, de officiële wedstrijdbal van Euro2000, zou in India door kinderhanden vervaardigd zijn. De onderliggende boodschap is helder: hedendaagse voetbalmiljonairs beroeren een lederen bal, die 2,5 uur vergt om te stikken en de kinderen hooguit twee kwartjes oplevert. Dat zegt althans de Landelijke India Werkgroep.
David Husselbee (41) zucht en haalt de schouders op. Enigszins gepijnigd legt de oud-medewerker van Save the Children uit dat de fabrieken van Adidas geen kinderen in dienst hebben, wat anderen ook beweren.
"Alle officiële wedstrijdballen voor Euro2000 worden in Marokko gemaakt. De replica's van iets mindere kwaliteit, die voor het grote publiek in de winkels liggen, worden geproduceerd in onze fabrieken in Pakistan. Die houden zich strikt aan de afspraken dat we niemand onder de 15 jaar in dienst nemen. Voor zo ver ik weet laten we trouwens niet eens ballen maken in India, en ik zou het toch moeten en kunnen weten", zegt de directeur arbeidsomstandigheden van Adidas.
De Brit nipt aan zijn fruitsap. Hij is drie dagen in Nederland, een bezoek dat vooral bestemd is om de boodschap uit te dragen dat Adidas werk maakt van de arbeidsomstandigheden van zijn personeel. Het is immers een gevoelig terrein. Actievoerders slagen er steeds weer in publiciteit te halen met klachten over uitbuiting door de sportindustrie.
Is uw aanstelling niet een kwestie van cosmetica: stel een ontwikkelingswerker aan als bestrijder van kinderarbeid en iedereen zal geloven dat het Adidas menens is?
"Als het cosmetica was, zou toch iedereen er doorheen kijken? Ik ben anderhalf jaar geleden aangesteld om de kinderarbeid volledig uit te bannen. Als directeur van Save the Children in Pakistan en Afghanistan heb ik programma's opgezet om kinderen scholing te bieden en hun inkomsten te compenseren, als ze zouden stoppen met werken. Want ik weet dat in veel Pakistaanse gezinnen de inkomsten van hun kinderen niet gemist kunnen worden. Er waren destijds publicaties dat kinderen aan hun benen werden opgehangen, als ze geen ballen wilden stikken. Ik heb er naar gezocht, maar die situaties nooit aangetroffen."
Hij werkte na zijn studie Engelse letteren aanvankelijk twee jaar als leraar in Tanzania, tegen een vergoeding van 45 Britse pond per maand (ruim 150 gulden). Nadien werkte Husselbee in nog eens 19 Afrikaanse landen, onder meer om blinden te helpen, totdat hij in 1996 in Pakistan aan de slag ging. Daar concentreerde hij zich op de bestrijding van kinderarbeid in de plaats Sialkot, het centrum van de ballenindustrie. Sindsdien heeft bijna 90 procent van de ruim 70 ballenfabrieken zich verplicht geen kinderen te werk te stellen. Dat resultaat leidde tot een aanbod van Adidas om wereldwijd de werkomstandigheden elders kritisch te beschouwen en aan te pakken.
Uw critici zeggen dat u gezwicht bent voor het grootkapitaal. Raakt dat uw integriteit?
"Ik ben inderdaad van verraad beschuldigd. Ik zou echter te veel vrienden verliezen, die nu nog als in de ontwikkelinghulp werken, als ik voor het geld zou zijn overgestapt. Als ik niet zelf het idee zou hebben dat ik van binnenuit iets zou kunnen veranderen bij Adidas, zou ik niet blijven. Maar ik heb een budget gekregen om werkomstandigheden te verbeteren en Adidas werkt daar loyaal aan mee. We hebben in al onze schoen- en kledingfabrieken afspraken gemaakt over vakbonden, maximale werkuren en zo meer. Mijn overstap heeft ook te maken met mijn overtuiging dat je van binnenuit meer kunt doen, dan vanaf de zijlijn te schreeuwen."
Waarom hebben actievoerders van de Schone Kleren Campagne het dan op Adidas gemunt, als het allemaal zo sterk verbeterd is? Hun rapporten staan bol van onvolkomenheden.
"We hebben al een paar keer een gele kaart van hen gehad en bij onze laatste ontmoeting vorige week was het zelfs een rode kaart. Dat ze ons uitkiezen voor hun campagne, is logisch. We zijn sponsor van Euro2000 en er wordt gespeeld met een bal van Adidas. Ik neem onze critici overigens serieus; ze vertegenwoordigen jonge consumenten die zich ervan bewust zijn welke producten ze kopen. Die willen terecht geen goederen, die gemaakt zijn door kinderen in erbarmelijke omstandigheden."
Waarom de Schone Kleren Campagne dan niet in de armen gesloten om samen de fabrieken te verbeteren?
"We hebben dat geprobeerd. Niet voor niets hebben we zes maal met hen rondom de tafel gezeten. Kijk, Greenpeace werkt nu ook samen met Shell om milieuverbeteringen door te voeren. Maar wij willen niet dat we de gemaakte afspraken een week later in de krant teruglezen. En als zo'n organisatie dan in Keulen een boycot uitroept, dan heb je geen basis voor samenwerking."
Een gemiddelde werknemer in een door Adidas gecontracteerde fabriek verdient honderd gulden per maand. Is dat in uw ogen een acceptabel salaris?
"Naar onze maatstaven niet, maar het salaris is in wezen hoger, mede door het overwerk. We betalen ook een ziektekostenverzekering, wat in ontwikkelingslanden uitzonderlijk is. En we verstrekken maaltijden. De betaling is in sommige landen beter dan wat leraren in het onderwijs verdienen. Al die situaties willen we verbeteren, al duurt dat misschien langer dan sommigen zouden wensen. De perfecte fabriek is een wensdroom, maar als het niet in orde is, talmen we niet om een contract met een fabriek op te zeggen. Dat hebben we in China en op de Filipijnen al gedaan. Met bloedend hart, omdat we weten dat we gezinnen brodeloos maken. Maar het is belangrijk te laten zien dat het ons menens is de werkomstandigheden aan te pakken."



LIW IN 'T NIEUWS

Kinderarbeid & Onderwijs

Fair Play Campagne

HOME Landelijke India Werkgroep

Landelijke India Werkgroep - 24 november 2004