terug
Onderstaand artikel is gepubliceerd door MO.be, 29-1-2004


WSF geeft Nederlanders 'hernieuwd gevoel van urgentie'



AMSTERDAM, 29 januari 2004 (IPS) — Nederlanders die deelnamen aan het Wereld Sociaal Forum in het Indiase Mumbai, zijn vol indrukken en inspiratie teruggekeerd naar huis. De banden met gelijkgestemden in de rest van de wereld zijn weer aangehaald en door de confrontatie met de Indiase armoede kregen velen bovendien een nieuwe impuls om nog meer werk te maken van de strijd voor 'een andere wereld'.

Hoewel hij al vrijdagnacht is teruggekomen, moet Peter Custers van solidariteitsfonds XminY nog steeds een beetje omschakelen. 'Het is natuurlijk een gigantisch gebeuren zo'n WSF,' zegt hij. 'Het lukt me nog niet goed om voor mezelf de eindbalans op te maken. Het zijn vooral losse fragmenten die in mijn hoofd zitten.' Custers heeft zich in Mumbai vooral gericht op lokale basisbewegingen.

De sterke vertegenwoordiging van volksbewegingen op en buiten het forum is hem erg meegevallen. 'De critici beweren dat het forum vooral wordt gedomineerd door grote ngo's, maar de talloze initiatieven en demonstraties van basisorganisaties op het forum zelf maakten op mij een dynamische indruk. Natuurlijk is het zo dat binnen de organisatie van het WSF clubs als Attac en Focus on the Global South een stevige vinger in de pap hebben. Juist daarom is het belangrijk dat progressieve revolutionaire bewegingen zich niet afzonderen maar binnen het WSF blijven profileren.'

Graag concreter

Wat de richting betreft die het forum moet gaan nemen vindt Custers dat er in het vervolg meer concrete alternatieven moeten worden geformuleerd. 'We moeten duidelijk maken naar wat voor maatschappij we dan wel toe willen. Ook moet de kritische invalshoek van het forum worden versterkt. Lokale volksorganisaties moeten daarbij worden betrokken. Zij zijn het tenslotte die de maatschappelijke veranderingen moeten bewerkstelligen.'

Astrid Frey van medefinancieringsorganisatie Cordaid is het met Custers eens dat het forum meer alternatieven moet opstellen. 'Er wordt wel veel geklaagd over het IMF, de WTO, privatisering en de Verenigde Staten, maar ik mis de achterliggende analyse. Het komt op mij over als preken voor eigen parochie. Ik hoor liever wat we nou eigenlijk tegen het IMF hebben en wat voor strategie we moeten volgen om daar wat aan te veranderen.' Frey vermoedt dat de breedte aan onderwerpen op het WSF en de grote hoeveelheid deelnemers het lastig maken om actiepunten te formuleren. 'Ik ben benieuwd hoe de organisatie daar volgend jaar in Porto Alegre mee omgaat. Hoewel ik niet van plan ben om nog een keer te gaan. Ik heb het na een keer wel gezien.'

Liever dialoog

Met de indrukken van het WSF nog vers in het geheugen is Frey huiverig voor een eventueel Nederlands Sociaal Forum. 'Ik ben een beetje bang dat ook dat ontaardt in preken voor de eigen achterban. Ik zie meer in de opzet van het festival Globalisering dat eind juni in Amsterdam wordt georganiseerd. Daar worden naast kopstukken uit de andersglobalismebeweging ook sprekers van bedrijven als Heineken uitgenodigd. Het lijkt me veel constructiever om in dialoog met multinationals te gaan dan alleen maar te roepen dat je tegen ze bent.' Een Nederlands Sociaal Forum zou in haar ogen geslaagd zijn als er ook een duidelijke link wordt gelegd met wat globalisering voor Nederland betekent. 'Hoe werkt de privatisering bijvoorbeeld door in de gezondheidszorg? En om op dergelijke punten ook echt iets meer te kunnen bereiken moet er een duidelijke link worden gelegd met de Nederlandse politiek. Politici horen wat mij betreft op de gastenlijst van een NSF.'

Nuttig

Ondanks de kritiek die ze op het forum heeft was Mumbai wel een nuttige ervaring voor de Azië-medewerkster van Cordaid. 'Ik werk nog niet zo lang op de Azië-afdeling en het was een goede gelegenheid voor mij om onze partnerorganisaties te ontmoeten. Ik was ook erg onder de indruk van de potentiële kracht die uitstraalde van al die basisorganisaties die op het forum van zich lieten horen. Dat geeft toch hoop dat het kan lukken om een sterke tegenbeweging tegen armoede en sociale ongelijkheid op poten te zetten.'

Naar aanleiding van dit forum heeft Cordaid ook besloten dat zij meer werk gaan maken van de internationale lobby die pleit voor een rechtvaardige behandeling van de Dalits, de 'kastenloze' Indiërs. Daarbij willen ze nauwer gaan samenwerken met de Landelijke India Werkgroep en Amnesty International.

Geslaagde verhuizing

De meeste Nederlanders vonden het een goede zet van de organisatie om dit jaar naar India te verhuizen. 'Porto Alegre is toch een relatief welvarende stad en bovendien een voorbeeld van geslaagde sociale experimenten met directe democratie,' vertelt Olivier Hoedeman van Corporate Europe Observatory. 'In een stad als Bombay [oude benaming voor Mumbai, red] word je meer geconfronteerd met de complexiteit van globalisering. Aan de ene kant is daar die vreselijke armoede terwijl je ook de bloei van de IT-economie ziet. Het gaf mij een hernieuwd gevoel van urgentie en inspiratie. Je ziet met eigen ogen wat er op het spel staat.'

Natalie Righton van medefinancieringsorganisatie ICCO is het daar helemaal mee eens. 'Het was heel goed om het in deze setting te plaatsen. Het wijst je op de werkelijkheid. Je praat over armoede terwijl je buiten op straat door de bedelaars wordt aangeklampt.' Ook vond zij het goed dat alle lagen van de Indiase bevolking op het forum aanwezig waren.

Workshops

Zowel ICCO als Corporate Europe Observatory hebben zelf workshops op het WSF georganiseerd. Hoedeman heeft veel tijd gestoken in de voorbereiding van de worshops over privatisering van water. Al die moeite was gelukkig niet voor niets. 'Er was erg veel belangstelling van mensen uit verschillende landen. Daar zaten ook mensen bij uit Sri Lanka en Zuid-Amerika die zelf direct met de gevolgen van de privatisering van de watervoorziening te maken hebben en daarover vertelden. Dat soort uitwisselingen zijn voor ons heel belangrijk.'

Ook de workshops die ICCO rond het thema mensenrechten organiseerde, werden goed bezocht. En dan vooral de bijeenkomsten waarvoor zij grote namen als Mary Robinson, de voormalige Hoge Commissaris voor Mensenrechten bij de VN, en de winnares van de Nobelprijs voor de vrede, Shirin Ebadi, hadden weten te strikken. Afgezien van de workshops was het ook voor ICCO een goede gelegenheid om met de partnerorganisaties bij te praten. De club uit Zeist had er speciaal voor gezorgd dat zij met alle partners in hetzelfde hotel logeerden. 'Daar hebben we tot diep in de nacht met zijn allen zitten discussiëren,' beschrijft Righton de sfeer.

Forum moet forum blijven

Voor wat betreft de huidige discussie over de koers van het WSF zijn Hoedeman, die bij een kleinere club als Corporate Europe Observatory werkt, en Righton, van een meer gevestigde NGO als ICCO, het beiden eens: er hoeft geen sturing van bovenaf te komen en actieplannen hoeven ook niet te worden opgesteld. Hoedeman: 'De beweging van anders-globalisten is zo divers. Als je dat in een vaste vorm wilt gaan gieten dan verlies je heel veel aan creativiteit. Het feit dat die grote plenaire sessies relatief minder goed bezocht werden dan de workshops van de kleine splintergroepjes is daarvan voor mij een bewijs. Dat zijn veel meer de plekken waar de deelnemers de kans krijgen om ervaringen uit te wisselen en daar gaat het tenslotte om.'

Juist dat vrije denken is volgens Righton zo belangrijk. 'Het WSF is een plek waar je voor jezelf je richting van denken kunt bepalen. Wat dat betreft verschilt het ook niet zo veel van haar tegenhanger het World Economic Forum in Davos. Daar stellen al die industriëlen ook geen actielijstjes op. Bovendien is het heus niet zo dat er geen concrete actie uit het WSF voortkomt. Neem bijvoorbeeld de afspraak om op 20 maart met zijn allen te demonstreren tegen het Amerikaanse optreden in Irak. Zo'n afspraak kan worden gemaakt zonder dat het in een slotverklaring wordt vastgelegd. Het WSF is een forum waarop je met elkaar van gedachten wisselt en zo moet het blijven.'

Datzelfde forum idee heeft Hoedeman ook voor ogen als het gaat om een eventueel Nederlands Sociaal Forum. 'Je moet dat zien als een plek waar alle verschillende vertegenwoordigers van de Nederlandse andersglobalismebeweging bij elkaar komen. Het verbreden van die beweging in Nederland zou het doel moeten zijn. We moeten al die mensen zien te bereiken die wel sympathie hebben voor andersglobalistische ideeën maar die daar tot nu toe nog niet veel mee doen.'


terug LIW in de pers Dalits / Kastelozen HOME Landelijke India Werkgroep


Landelijke India Werkgroep - 18 februari 2011