PDF print back/terug
nr. 12, juni 2004


India-EU Top in Den Haag: Kastendiscriminatie hoort op de agenda!


Dalits ('kastenlozen') hebben het World Social Forum (WSF) op indrukwekkende wijze aangegrepen om 'hun mensenrechten op te eisen'. Vanuit vier hoeken van India startte de Dalit Swadhikar Rally die 22 deelstaten aandeed, één miljoen mensen op de been bracht en miljoenen informeerde over de schending van hun rechten. Eindpunt van de Rally was het WSF in Mumbai. Tijdens het WSF organiseerde de National Campaign for Dalit Human Rights samen met het International Dalit Solidarity Network (IDSN), waar ook de Landelijke India Werkgroep (LIW) deel van uitmaakt, diverse bijeenkomsten. Dertienhonderd Dalits uit India, Nepal, Sri Lanka, Pakistan en Bangladesh verhieven daar hun stem en sloegen op hun trommels tegen de 'verborgen apartheid'. 'Indiase activisten steunen de eis van acht Nederlandse organisaties om schendingen van de mensenrechten in India in de VN-Mensenrechtencommissie aan de orde te stellen'. Aldus een artikel op de website Yahoo.com naar aanleiding van een brief van de Landelijke India Werkgroep en zeven andere organisaties aan Minister Bot van Buitenlandse Zaken. In de brief pleitten de organisaties er voor om kastendiscriminatie en het niet-vervolgen van de daders van de moord op circa 2.000 moslims in Gujarat in VN-verband te veroordelen.

In zijn antwoord laat minister Bot weten dat hij de zorg van de Nederlandse organisaties over discriminatie van kastenlozen deelt en dat de Speciale Rapporteur voor Racisme van de VN over het onderwerp moet gaan rapporteren. Over Gujarat schrijft Bot dat 'veel rechtszaken niet vlotten, compensatieregelingen op zich laten wachten en discriminatie voortgaat'.
Gujarat is, zegt hij, 'nog geen afgesloten zaak'. De uitspraken van Bot zijn temeer belangrijk omdat in oktober 2004 onder Nederlands voorzitterschap de jaarlijkse EU-India Top plaatsvindt. De nieuwe Indiase regering wil zich inzetten voor de rechten van Dalits en andere minderheden. Dat is een goede basis om een dialoog aan te gaan.

Als het aan het Europees Parlement ligt dan zal de situatie van de bijna 200 miljoen Indiase Dalits zeker in Den Haag worden besproken. In diverse resoluties en vragen liet het parlement onlangs (opnieuw) blijken een actief beleid van de Europese Commissie en de Raad van Ministers te verlangen tegen 'deze wijdverspreide vorm van racisme'. Zij betreurt dat de Commissie en de Raad tot nu toe niets hebben gedaan om een politieke dialoog aan te gaan met de regeringen van landen waar kastendiscriminatie voorkomt.


Maatschappelijk verantwoorde natuursteen?


Steengroeves in India zijn berucht. Arbeiders, waaronder kinderen, verdienen veelal schamele lonen voor zwaar, gevaarlijk en ongezond werk. Meestal gaat het om migranten, Dalits en Adivasi (tribalen). Ecologisch kwetsbare gebieden worden bedreigd. Veel steengroeves zijn illegaal.

In Europa, ook in Nederland, wordt veel natuursteen uit India gebruikt: in de bouw, bij de aanleg van tuinen en parken en voor grafstenen. De LIW gaat zich daarom inzetten voor verantwoord ondernemen in de Indiase natuursteensector. Er wordt gekeken naar alle schakels in de keten: van winning in India, tot import en gebruik van natuursteen in Nederland/Europa. Het doel is om binnen de gehele keten tot structurele 'verduurzaming' te komen.

klik hier voor VERGROTINGOm te beginnen richt de LIW haar aandacht op zandsteengroeves in Budhpura, in de Indiase deelstaat Rajasthan. Met zandsteen uit deze groeves gaat de gemeente Kampen de binnenstad herbestraten. Kampen heeft de LIW gevraagd mee te denken hoe dit infrastructurele project 'maatschappelijk verantwoord' te maken. De LIW neemt deze uitdaging aan en is in overleg met onder meer de Nederlandse importeur en de Indiase exporteur van de zandsteen.
De LIW werkt in het project samen met Nederlandse en Indiase NGO's en vakbonden. Verder wordt gekeken naar mogelijkheden om andere natuursteenexporterende landen, zoals Brazilië, China en Zuid-Afrika, bij het project te betrekken omdat daar vergelijkbare problemen spelen.


Gezocht: EU beleid tegen kinderarbeid


Het is een wijdverbreid misverstand dat het niet mogelijk is om alle kinderen - bijvoorbeeld in India - op een gewone dagschool te krijgen. Hun ouders, zo is de redenering, zijn te arm, dus moeten hun kinderen werken en kunnen zij hoogstens een avondschooltje bezoeken. Daarom geven donoren als Nederland en de EU nog steeds veel steun aan informeel avondonderwijs, terwijl de kinderen overdag blijven werken. In India en elders blijkt echter dat het heel goed mogelijk is om ook arme kinderen op een dagschool te krijgen.
De campagne 'Stop Kinderarbeid - School, de beste werkplaats' zet zich daarvoor in. De ministers Van Ardenne en De Geus lieten in reactie op een brief weten dat zij er wel degelijk bij overheden op aandringen om in hun onderwijsplannen ook rekening te houden met werkende kinderen. Ze denken daarbij vooral aan niet-formeel onderwijs. En dat betekent nou juist deeltijdonderwijs naast een zware werkdag. En dus minder toekomstkansen voor werkende kinderen! Kamerleden hebben de regering daarover kritische vragen gesteld. Minister Van Ardenne beloofde deze te beantwoorden in het Actieplan Kinderen dat in juni wordt verwacht.

De EU heeft geen duidelijk beleid tegen kinderarbeid. Daarom sprak 'Stop Kinderarbeid' met Europarlementariërs en ambtenaren van de Europese Commissie. Voor velen van hen waren onze opvattingen een eye-opener. In twee nieuwe notities worden concrete aanbevelingen gedaan aan de EU én aan regeringen, de Wereldbank, Unicef, UNESCO en de ILO. Verder presenteerde 'Stop Kinderarbeid' haar ideeën tijdens het door de Global March Against Child Labour georganiseerde Children's World Congress in Italië.

Het onderwijspakket van de campagne is een groot succes: honderden basisscholen hebben het besteld. In pakket zitten tekst en aanwijzingen voor het opvoeren van een musical over kinderarbeid, een fototentoonstelling, een videoband, een informatiefolder en een petitielijst.


Veel minder kinderarbeid in katoenzaadteelt


In 2001 werkten ongeyeer 250.000 kinderen in de katoenzaadteelt in Andhra Pradesh en nu nog circa 84.000! Volgens onderzoeker Dr. Venkateswarlu is dat deels te danken aan de campagne van de LIW en andere organisaties. Op veel boerderijen zijn nu vijf van de tien werknemers kinderen. Vroeger waren dat er negen. De MV Foundation heeft er voor gezorgd dat de kinderen die vroeger werkten nu op school zitten. De sterke daling van het aantal werkende kinderen is echter vooral het gevolg van extreme droogte, waardoor de verbouw van katoenzaad met bijna de helft is afgenomen. Verder is een deel van de productie verplaatst naar andere deelstaten, waar óók veel kinderen werken.

Vorig jaar september beloofden Indiase en multinationale bedrijven, waaronder het Nederlandse Advanta en Unilever, om kinderarbeid in de katoenzaadteelt uit te bannen. In Andhra Pradesh zijn belangrijke stappen gezet, maar in de rest van India moet het nog beginnen.


Verantwoord ondernemen


Het LIW-rapport over beleid en praktijk van Nederlandse bedrijven op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) heeft de nodige aandacht getrokken. Zo publiceerden onlangs de Financial Times en de Indiase Financial Express een groot artikel over het rapport. Aan een praktisch vervolg, bijvoorbeeld een 'verantwoord-ondernemen-stappen-plan' voor Nederlandse bedrijven in India - wordt nu gewerkt.
Het MVO Kenniscentrum - waarvoor lang door LIW en MvO Platform is gepleit - is onlangs van start gegaan. Na de zomer komt de regering met een plan van aanpak voor verantwoord inkopen door de overheid. Samen met het MVO Platform werkt de LIW hard aan plannen om tijdens het Nederlandse voorzitterschap MVO ook in Europa een nieuwe impuls te geven.

Programma nieuwe Indiase regering

De verrassende uitslag van de Indiase verkiezingen is u uiteraard niet ontgaan. Over het regeringsprogramma is veel minder geschreven. Daarin komen veel onderwerpen aan de orde waarmee ook de LIW zich bezighoudt: basisonderwijs, kastendiscriminatie, arbeidsrechten etc. Het volledige programma vindt u HIER. Overigens worden bijna dagelijks nieuwe stukken op deze website geplaatst. Blijf daarvan op de hoogte en klik HIER.


COLOFON India Actief is een halfjaarlijkse nieuwsbrief van de Landelijke India Werkgroep voor donateurs, abonnees van India Nu en andere belangstellenden.

De LIW is een stichting met als doel vanuit Nederland bij te dragen aan een menswaardiger bestaan voor de (kans)armen in India. Zij doet dit door voorlichting en campagnes.

Landelijke India Werkgroep (LIW)
Mariaplaats 4e
3511 LH Utrecht
tel: 030 - 232 13 40
fax: 030 - 232 22 46
e-mail: info@indianet.nl
website: www.indianet.nl
giro: 248 35 48

redactie: Gerard Oonk
foto's: Smita Narula en Global March
vormgeving: Hans Maas




terug
HOME Landelijke India Werkgroep
begin document
India Actief 1 (dec. '98)
India Actief 2 (juni '99)
India Actief 3 (dec. '99)
India Actief 4 (juni '00)
India Actief 5 (dec. '00)
India Actief 6 (juni '01)
India Actief 7 (dec. '01)
India Actief 8 (juni '02)
India Actief 9 (dec. '02)
India Actief 10 (juni '03)
India Actief 11 (dec. '03)

Landelijke India Werkgroep - 8 juni 2004