De Landelijke India Werkgroep (LIW) zet
zich al jaren succesvol in voor maatschappelijk
verantwoord ondernemen (MVO) door
onder meer actiegericht onderzoek, overleg
met bedrijven, publiciteit en beleidsbeïnvloeding.
Drie voorbeelden in deze India Actief:
het MVO gehalte van Unilever, voortgang bij
natuursteen en de LIW-inzet voor een nieuwe
internationale MVO richtlijn. Maar ook over
de bestrijding van kastendiscriminatie en
kinderarbeid (ook via MVO!) is in deze India
Actief veel te melden. |
|
Wat Unilever niet vertelt!
Met medewerking van de LIW heeft de FNV
een ‘Erratum’ op het officiële Unilever
jaarverslag gepubliceerd. Dit Erratum genaamd
‘Adding Insecurity to Life’ werd in mei aangeboden
aan de aandeelhouders en de directeur van
Unilever. Het rapport beschrijft tien gevallen
waarin Unilever zich niet houdt aan haar eigen
MVO normen of haar vaste werknemers vervangt
door goedkope contractarbeiders. Neem de
Lipton theefabriek in Pakistan met 22 vaste
werknemers en 723 contractarbeiders. De
contractarbeiders verdienen tweederde minder
dan de vaste werknemers, overwerk wordt niet
betaald, ze zijn niet voor ziekte verzekerd en ze
kunnen op elk moment worden ontslagen. In diverse
Indiase theeregio’s zijn andere problemen.
Werknemers worden op non-actief gezet omdat
ze lid zijn van een bepaalde vakbond en er wordt
gerommeld met uitbetaling van het minimumloon
op theeplantages. Unilever reageerde op
het rapport en gaf toe dat ze veel arbeidskrachten
‘flexibiliseert’. Verder worden de problemen
ontkend. De FNV en hun internationale collega’s
gebruiken het rapport in hun onderhandelingen
met Unilever.
LIW werkt mee aan internationale MVO norm
ISO 26000 wordt de nieuwe internationale
richtlijn voor maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Of beter: een richtlijn voor alle
organisaties die verantwoord willen handelen.
In 2010 moet het af zijn. Onlangs is in
Quebec flinke vooruitgang geboekt. De LIW is
namens het MVO Platform (van 35 maatschappelijke
organisaties) actief in de Nederlandse
en internationale werkgroep die aan de inhoud
werkt. Ruim 90 landen, in grote meerderheid
ontwikkelingslanden (inclusief India), zijn bij de
ontwikkeling van de richtlijn betrokken. Alle belangengroepen
zijn vertegenwoordigd, waaronder
werkgevers, vakbonden, consumentenorganisaties,
overheden en particuliere organisaties. Dat
plús de wereldwijde reputatie van ISO – bekend
van bijvoorbeeld milieu- en kwaliteitsnormen
– maakt de toekomstige invloed van ISO 26000
zeer groot. In de richtlijn komen alle ‘MVO kwesties’
van mensenrechten, milieu tot ketenverantwoordelijkheid
aan bod.
Zie ook: www.indianet.nl/iso26000.html.
Bedrijven werken aan duurzame natuursteen
In de vorige India Actief schreven we dat de
door de LIW opgerichte Werkgroep Duurzame
Natuursteen (WGDN) zich heeft aangesloten bij
het nieuwe
Initiatief voor Duurzame Handel.
Met financiering van Buitenlandse Zaken en
aanstelling van een ervaren coördinator kan
nu veel meer gedaan worden om met bedrijven
de problemen in kaart te brengen en de
arbeidsomstandigheden bij natuursteenleveranciers
te verbeteren. Gezondheid, veiligheid
en kinderarbeid krijgen nu eerst aandacht. Een
groot gezondheidsprobleem zijn de longziekten
waaraan werknemers vaak jong overlijden. In
nauwe samenwerking met lokale organisaties
wordt voorlichting gegeven over bijvoorbeeld bescherming
tegen stof en worden ‘health camps’
georganiseerd. Omdat de groeves vaak afgelegen
liggen, zijn er weinig scholen of functioneren
deze niet goed. Ook daar wordt aan gewerkt.
Kinderarbeid: Kamermoties half uitgevoerd
Kinderarbeid staat, mede door het werk van
de LIW, hoog op de agenda van de regering
en de Tweede Kamer. Zo nam de Tweede Kamer
een motie aan dat bedrijven die overheidssteun
krijgen moeten aantonen dat ze in hun productieketen
geen gebruik maken van kinderarbeid.
Of anders moeten ze een openbaar plan maken
om die kinderen van werk naar school te krijgen.
In het najaar nam de Kamer met een soortgelijke
motie aan voor álle fundamentele arbeidsrechten:
geen dwangarbeid en discriminatie én vrijheid
van organisatie. De LIW heeft met het MVO
Platform en de campagne Stop Kinderarbeid sterk
voor deze moties gepleit.
Onlangs kwam de regering met een reactie. Bij
bedrijven die subsidies en kredieten aanvragen
wordt getoetst of zij geen kinder- of dwangarbeid
gebruiken. En anders: terugbetalen met
een boete. Dat is winst. Maar verder wordt de
letter en geest van de moties niet gevolgd. Zo
worden non-discriminatie (denk aan Dalits en
vrouwen!) en vakbondsvrijheid niet getoetst.
Van bedrijven die meegaan met handelsmissies
of andere steun ontvangen wordt ook niets gevraagd.
Verder blijft vaag hoe vergaand bedrijven
hun productieketen moeten verbeteren en wat
ze daarover moeten rapporteren. Voor de Kamer
is er na de zomer werk aan de winkel! Wij komen
zeker met voorstellen.
De campagne Stop Kinderarbeid en de LIW
hebben zich – samen met partners uit India,
Nepal en Afrika – ook ingezet voor een Kamermotie
die de regering vraagt om het OS-budget
van 600 miljoen euro voor basisonderwijs in
ontwikkelingslanden meer gericht te gebruiken
om werkende kinderen op school te krijgen. De
Indiase MV Foundation laat zien hoe dat kan.
Begin juli jl. meldden de ministers Verhagen
en Koenders aan de Kamer dat zij met experts
gaan bespreken hoe de inzet voor het onderwijs
(nog) beter bij kan dragen aan de bestrijding van
kinderarbeid. De LIW en Stop Kinderarbeid zullen
daar zeker bij zijn.
Dalits: Kamer wil meer actie minister Verhagen
Het Dalit Netwerk Nederland (DNN), waaronder
de LIW, heeft een documentaire laten maken
over kastendiscriminatie in India, vooral over de mensen die zich daar actief tegen verzetten.
Vandaar de titel: ‘Outcast Heroes’. Eind vorig jaar
was de goed bezochte première met aansluitend
een debat met deskundigen en een Tweede
Kamerlid. Daarna is de documentaire, zowel door
producent Fatusch, als door de LIW nog vaak
vertoond, ook met Indiase Dalit gasten.
In zijn rapportage aan de Kamer over 2008
liet Minister Verhagen weten dat Nederland
de positie van Dalits heeft ingebracht bij de EU
mensenrechtendialoog met India. Drie partijen
in de Tweede Kamer – CDA, SP en ChristenUnie
– zijn niet tevreden. Zij wilden van Minister
Dalits in beeld en aan het woord
De nieuwe documentaire
‘Outcast Heroes’
(45 min.) geeft niet
alleen een indringend
beeld van de
discriminatie van
Dalits in India maar
ook van het verzet
daartegen.
U kunt de DVD tegen
porto- en verzendkosten
voor €5,00
bestellen (bestelnr. D1).
De DVD ‘Een Vrouw Apart, Fragmenten uit
het leven van Dalit vrouwen’ (10 min.) kunt u
voor dezelfde prijs bestellen (bestelnr. D2).
Het indrukkende fotoboek ‘Leven als Dalit’
met een verhelderend essay over Dalits kost
€15,00 inclusief porto- en verzendkosten
(bestelnr. D3). Voor slechts €20,00 ontvangt u
van ons dit fotoboek plus de twee DVD inclusief
porto- en verzendkosten (bestelnr. D4).
Bestellen: mail bestelnummer naar h.maas@indianet.nl.
(bovenstaande aanbiedingen gelden tot 1-1-2010, zolang de voorraad strekt; voor bestellingen buiten Nederland rekenen wij 5 Euro extra portokosten voor Europa, 10 Euro voor daarbuiten) |
|
Verhagen weten wat hij nou precies doet rond
dit enorme mensenrechtenprobleem. Aanleiding
daartoe waren
brieven aan en contacten met de
LIW/DNN. Het CDA wil dat de Minister het onderwerp
nadrukkelijker in de VN Mensenrechtenraad
aan de orde stelt. De SP wil, concreter dan
de Minister rapporteert, weten wat het doel van
de dialoog met India is en wat er verder gebeurt.
Minister Verhagen zegde toe de Indiase regering
op het onderwerp aan te spreken. Hij beloofde
ook het probleem via de EU en de VN Mensenrechtenraad
(opnieuw) aan de orde te stellen.
Rond de bestrijding van kastendiscriminatie
gebeurt ook in de EU en de VN veel waar
LIW en DNN nauw bij betrokken zijn. Dit doen
we samen met het International Dalit Solidarity
Network (zie ook de nieuwe website: www.idsn.org). Heel belangrijk is de publicatie door de VN
van het
eindrapport van twee VN rapporteurs
over de bestrijding van ‘discriminatie op basis
van werk en afkomst’, dus inclusief kaste. Het
rapport bevat principes en richtlijnen hoe het
probleem aangepakt kan worden door regeringen,
bedrijven, particuliere organisaties en de
VN zelf. Nu kan de Mensenrechtenraad er mee
aan de slag om er een gezaghebbende VN norm
van te maken. Ook de LIW blijft zich daarover
met haar partners inzetten!