terug




Aan de Minister van Economische Zaken
H. Heinsbroek
Postbus 20101
2500 EC Den Haag


Den Haag, 19 juli 2002


Geachte heer Heinsbroek,

In de campagne wereldburgers.nl werken bijna zeventig maatschappelijke organisaties samen. Zij zijn actief op het terrein van internationale samenwerking, duurzame ontwikkeling en mensenrechten. De campagne roept politici en beleidsmakers op tot meer samenhang tussen de diverse beleidsterreinen (coherentie) vanuit het perspectief van mensen in ontwikkelingslanden en voor toekomstige generaties.

De Nederlandse overheid heeft in het verleden zowel in eigen documenten als in internationale documenten de noodzaak van deze beleidscoherentie onderschreven. In dat kader is bijvoorbeeld de Europese Top van Göteborg (2001) van belang. Deze Top stelde een verklaring vast over de strategie voor duurzame ontwikkeling. Hoewel in het Strategisch Akkoord van CDA, LPF en VVD relatief weinig terug te vinden is over internationale samenwerking en duurzame ontwikkeling, gaan wij ervan uit dat het nieuwe kabinet zich zal houden aan het beleid waaraan de Nederlandse overheid zich tot nu toe (ook in internationaal verband) heeft gecommitteerd. Wij hopen dat dit ook tot uitdrukking komt in de regeringsverklaring en de verdere invulling van het regeerakkoord van het nieuwe kabinet.

In een steeds kleiner wordende wereld (globalisering) hebben besluiten hier grote gevolgen voor mensen 'elders' en 'later'. Wereldburgers.nl is van mening is dat internationale samenwerking, duurzame ontwikkeling en mensenrechten de verantwoordelijkheid zijn van álle politici: nationaal, provinciaal en lokaal. De inhoudelijke leidraad voor deze coherentie is gegeven met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, de Millennium Declaration (kernpunt: halvering van de armoede in 2015) en de Verklaring van Rio de Janeiro inzake Milieu en Ontwikkeling.

Wereldburgers.nl formuleerde haar Regeerakkoord van Wereldburgers (bijgaand de integrale versie en de kernpunten). In deze brief gaan wij in op de punten die ons inziens het meest relevant zijn voor het beleid van uw departement. Uw Ministerie zal immers nauw bij de concretisering en invulling van (delen uit) het nieuwe regeerakkoord betrokken worden.

Wereldburgers.nl staat een procedure voor waarbij elk ministerie jaarlijks in de Memorie van Toelichting een paragraaf wijdt aan de mogelijke effecten van het voorgenomen beleid op mensen elders in de wereld en op toekomstige generaties (zie ook de Rijksverkenning voor een Nationale Strategie voor Duurzame Ontwikkeling). Tevens stellen we voor dat alle ministeries jaarlijks in het kader van de financiële verantwoording een coherentierapportage aan het Parlement voorleggen. Mogelijke dilemma's tussen belangen van het tegenwoordige Nederland, die van het Nederland van de toekomst en vooral die van ontwikkelingslanden, komen zodoende op transparante wijze in beeld.

Het beleid van het Ministerie voor Economische Zaken raakt de verwoorde inhoudelijke leidraad voor coherentie het meest expliciet op de punten WTO beleid, maatschappelijk verantwoord ondernemen en subsidies aan Nederlandse ondernemingen.

Wat betreft de WTO vragen we uw speciale aandacht voor het democratisch gehalte van de besluitvorming in de WTO en de verhouding tussen de WTO enerzijds en overeenkomsten met betrekking tot mensenrechten, duurzame ontwikkeling en armoedebestrijding anderzijds. De WTO dient te functioneren binnen een normatief kader dat ontleend is aan de genoemde verklaringen en het democratische gehalte van de besluitvorming.

Wat betreft het maatschappelijk verantwoord ondernemen pleiten wij voor blijvende aandacht van de overheid voor dit onderwerp, dat inmiddels tot de kernactiviteiten behoren van tal van bedrijven en maatschappelijke organisaties. Een stimulerende rol van de overheid op dit gebied blijft echter noodzakelijk. Zo vragen we speciaal uw aandacht voor een effectieve uitvoering van het beleid voor maatschappelijk verantwoord inkopen en aanbesteden door de overheid, dat vorig jaar - op initiatief van het CDA in de Tweede Kamer - door de regering is aangekondigd en door de kamer is verwelkomd. Verder vragen wij om mede naar aanleiding van het recente advies van de Raad voor de Jaarverslaglegging, maatschappelijke rapportage door bedrijven krachtig te stimuleren. Wij geven U daarbij graag in overweging om Nederlandse bedrijven met activiteiten in het buitenland te verplichten om te rapporteren over de sociale en ecologische effecten van die activiteiten.
Verder vragen wij uw ministerie om zich samen met het Ministerie van Buitenlandse Zaken in te zetten voor een internationaal bindend kader van spelregels op het gebied van mensenrechten, arbeidsrechten en milieu voor bedrijven. De Sub-Commisie Mensenrechten van de Verenigde Naties heeft daarvoor de afgelopen jaren een voorstel ontwikkeld dat in augustus wordt afgerond.

Wat betreft de subsidies en garanties (waaronder exportkredieten en exportkredietverzekeringen) aan bedrijven die zaken doen met ontwikkelingslanden, pleiten we voor transparantie. De risico's voor de gevolgen van fout gelopen transacties mogen niet neergelegd worden bij de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking.

Graag vernemen wij uw reactie op de door ons naar voren gebrachte punten.

Wij wensen wij U inspiratie en wijsheid toe bij de verdere invulling van het beleid van het nieuwe kabinet.

Hoogachtend, namens 68 maatschappelijke organisaties verenigd binnen wereldburgers.nl,


Marjolein Schuurmans
coördinator wereldburgers.nl


Bijlagen




home Landelijke India Werkgroep

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Landelijke India Werkgroep - 11 november 2002